Voorzitter van het Noordzeeoverleg, Sybilla Dekker, vertelde aan de deelnemers over de manier waarop partijen aan tafel bij het Noordzeeoverleg werken aan een balans in de belangen bij ruimtelijke ontwikkelingen op de Noordzee.

In haar bijdrage benadrukte Sybilla Dekker dat er iets vooraf gaat aan het bereiken van een balans in belangen, namelijk dat men de ander accepteert in zijn of haar rol aan tafel. Voor de totstandkoming van het Noordzeeakkoord is een onderhandelingsproces opgezet waarin iedere partij zijn eigen invalshoek en belang heeft ingebracht. Het Rijk was bereid om met de verschillende groeperingen om tafel te gaan om tot een Akkoord te komen en vervolgens gezamenlijk tot uitvoering over te gaan.

Het Noordzeeoverleg is een grote organisatie. Het allerbelangrijkste is dat partijen naar elkaar luisteren om de achtergrond achter een kwestie te begrijpen en elkaars belang. Vervolgens proberen partijen in gesprek tot verdere afspraken te komen, op basis van consensus. Daarbij kan het Noordzeeoverleg door (onafhankelijke) wetenschappers worden ondersteund.

Desgevraagd noemde Sybilla Dekker voorbeelden uit de praktijk waarbij zij scherp moet sturen op het vinden van balans in de belangen. Zoals bij de uitvoering van de afspraak dat er in 2030 15% van de Noordzee gevrijwaard moet zijn van bodemberoering door de visserij. De aanwijzing van beschermde gebieden kost tijd. De natuurorganisaties hebben er alle belang bij dat op niet al te lange termijn deze gebieden worden aangewezen. De visserijsector wil gronden behouden om te vissen. De voorzitter gaf aan dat het ontzettend belangrijk is dat niet alleen de intentie en de doelstelling naar voren komen, maar dat ook de weg besproken wordt hoe partijen dit denken te bereiken. Verder is bij de bespreking van onderwerpen altijd de vraag of alle stakeholders betrokken zijn en of zij voldoende in staat zijn het gesprek te voeren (bijvoorbeeld door goed geïnformeerd te zijn en mandaat te hebben). Het is belangrijk dat iedereen die aan tafel zit een goed beeld heeft van wat er staat te gebeuren in het proces. Dit vergt dus goede voorbereiding, dat veel tijd kost.

In een interactieve deelsessie was er tijd voor de deelnemers aan de thema meet-up om het onderwerp verder uit te diepen samen met Sybilla Dekker. Als aandachtspunt werd naar voren gebracht dat belangen zich in de tijd kunnen ontwikkelen naar aanleiding van actuele gebeurtenissen. Partijen moeten ontzettend goed naar elkaar blijven luisteren. Zo zijn de afspraken in het Noordzeeakkoord in 2019/2020 gemaakt en die worden momenteel uitgevoerd. De ontwikkelingen op de Noordzee gaan snel en externe factoren zijn van invloed op de afspraken uit het Akkoord. Daardoor kunnen ook de belangen van de partijen aan het Akkoord zich ontwikkelen. Dat moet dan op tafel komen. Er zijn veel belangen die niet per definitie tegengesteld hoeven te zijn. Het is belangrijk om eventuele tegengestelde belangen te benoemen en als voorzitter ze proberen in lijn te brengen met het gedeelde belang. Het is belangrijk goed te blijven analyseren wat er gebeurt. Het voorbereidende werk voor een overlegtafel is daarbij het middel om alle belangen op tafel te krijgen. Een risico voor het proces is dat belangen een (verkeerde) framing krijgen.

Afsluitend werd aan Sybilla Dekker de vraag gesteld wat het zo leuk maakt om te werken aan een belangentafel. Daarop antwoordde zij dat ze de veelzijdigheid van de vraagstukken ontzettend boeiend vindt en de diversiteit van de partijen en de mensen aan tafel. Zij waardeert het om in deze rol een bijdrage te leveren aan een zeer relevant onderwerp: een gezonde Noordzee.