Het gaat hierbij om maatschappelijke, wetenschappelijke en (geo)politieke ontwikkelingen. De visie beslaat belangrijke thema’s op zee. Tegelijk zien NZO-leden dat de huidige visie belangrijke trends nog niet dekt.
Transities in balans
Het NZO constateert dat de energietransitie in versneld tempo wordt opgepakt en dit heeft gevolgen voor de ontwikkelingen op de Noordzee. De natuur- en voedseltransitie zoals in het Noordzeeakkoord beschreven, moeten daarmee in evenwicht worden gebracht. Dat ziet het NZO als taak voor zichzelf, in gezamenlijkheid en op basis van een integrale aanpak. In de visie voor de Noordzee wil het NZO de balans tussen de transities terugzien.
Keuzes maken noodzakelijk
Intensief gebruik van de Noordzee kent cumulatieve effecten op de ecologie en dit moet naar 2050 toe wel blijven passen. In een visie zou het NZO explicieter tot uiting willen laten komen dat keuzes maken noodzakelijk is. We kunnen niet alles wat we willen op zee. Spanning en conflicten kunnen daardoor toenemen. Het NZO roept op om een scherpe ambitie neer te zetten. Pas wel op dat gebruiksfuncties niet te veel tegenover elkaar worden gezet, deze kunnen ook samen gaan. Multifunctioneel gebruik, met name van windparken, blijft voor de belanghebbenden op de Noordzee een essentiële pijler.
Nieuwe ontwikkelingen
Op het vlak van natuurversterking is de kennis enorm gegroeid en is meer mogelijk. Dit komt tot uiting in concepten als natuurherstel, natuurinclusief bouwen en mitigerende maatregelen voor de bescherming van de natuur. Een veerkrachtig ecologisch systeem zou het uitgangspunt moeten zijn, waarbij het besef leeft dat de natuur dynamisch is. Ook voedselproductie op de Noordzee verdient meer kleuring in de visie, met aan de basis meer diverse vormen van visserij en voedselzekerheid als uitgangspunt.
Verder zou het geopolitieke belang op zee, zoals defensie en (cyber)veiligheid, een plek moeten krijgen. Hier is in 2022 in toenemende mate aandacht voor gekomen. Een andere ontwikkeling die aandacht behoeft is de vervangingsopgave voor windmolenparken en ‘decommissioning’ van installaties.
Invulling van de visie
De visie voor 2050 uit het Programma Noordzee ’22-‘27 wordt ingevuld via een reeks Kamerbrieven. Daarin komen veel van de genoemde thema’s aan bod, zoals voedselvoorziening en medegebruik. Het is ook mogelijk dat de visie zelf zal worden aangescherpt. Het kabinet werkt op dit moment aan een plan voor de zogenaamde 'Partiële herziening’ van het Programma Noordzee. Het NZO spreekt binnenkort over de scope en ambitie voor de 'Partiële herziening’.
In het Programma Noordzee 2022-2027 is een visie voor de Noordzee voor 2050 opgenomen. Deze visie heeft aan de basis gestaan van de afspraken in het Noordzeeakkoord. Deze kennen een looptijd tot 2030. De visie op de Noordzee is opgebouwd rondom vijf thema’s: 1) bouwen met de Noordzee natuur, 2) Energietransitie op zee, 3) multifunctioneel/meervoudig ruimtegebruik, 4) Verbinden van land en zee, en 5) Bereikbaarheid en scheepvaart.